حوزه اورولوژی (جراحی کلیه و مجاری ادراری-تناسلی) یکی از مهم‌ترین شاخه‌های پزشکی است که با سلامت بخش وسیعی از بدن، به ویژه در آقایان، سر و کار دارد. بسیاری از افراد در طول زندگی خود با چالش‌هایی مانند درد ناشی از سنگ کلیه، مشکلات ادراری مرتبط با پروستات یا مسائل باروری ناشی از واریکوسل مواجه می‌شوند. خوشبختانه، علم پزشکی مدرن راه‌حل‌های بسیار مؤثری برای این مشکلات ارائه می‌دهد.

این گزارش به بررسی سه مورد از شایع‌ترین این بیماری‌ها و جدیدترین رویکردهای درمانی آن‌ها می‌پردازد.

۱. درمان سنگ کلیه: پایان دردهای طاقت‌فرسا

سنگ کلیه یکی از دردناک‌ترین تجربیات پزشکی است که به دلیل تجمع مواد معدنی و نمک در کلیه‌ها ایجاد می‌شود. امروزه دفع سنگ کلیه دیگر به معنای تحمل دردهای طولانی یا انجام جراحی‌های بزرگ و باز نیست. رویکرد درمانی به اندازه، نوع و محل قرارگیری سنگ بستگی دارد:

• درمان‌های غیرتهاجمی (سنگ‌شکنی برون‌اندامی - ESWL): این روش که به "سنگ‌شکنی با امواج" معروف است، متداول‌ترین روش برای سنگ‌های با اندازه متوسط است. در این تکنیک، امواج صوتی پرانرژی از خارج از بدن به سمت سنگ هدایت شده و آن را به قطعات ریزتری خرد می‌کنند تا از طریق ادرار دفع شوند.

• جراحی‌های کم‌تهاجمی (یورتروسکوپی - TUL): برای سنگ‌هایی که در حالب (لوله بین کلیه و مثانه) گیر کرده‌اند، جراح یک دوربین بسیار نازک و انعطاف‌پذیر را از طریق مجرای ادرار به داخل فرستاده و پس از مشاهده سنگ، آن را با استفاده از لیزر خرد و خارج می‌کند. این روش هیچ‌گونه برش خارجی روی بدن ایجاد نمی‌کند.

• جراحی از طریق پوست (PCNL): برای سنگ‌های بسیار بزرگ و پیچیده، جراح یک برش کوچک در ناحیه پهلو ایجاد کرده و با وارد کردن یک دوربین مستقیم به داخل کلیه، سنگ را خرد و خارج می‌کند.

۲. عمل جراحی پروستات: بهبود کیفیت زندگی در میانسالی

غده پروستات با افزایش سن در مردان بزرگ می‌شود (شرایطی به نام هایپرپلازی خوش‌خیم پروستات یا BPH). این بزرگی می‌تواند بر مجرای ادرار فشار آورده و علائمی مانند تکرر ادرار، جریان ضعیف، عدم تخلیه کامل و بیدار شدن‌های مکرر در شب را ایجاد کند. زمانی که درمان‌های دارویی مؤثر نباشند، عمل جراحی پروستات به عنوان یک راه‌حل قطعی مطرح می‌شود.

• تراشیدن پروستات از راه مجرا (TURP): این روش "استاندارد طلایی" درمان جراحی BPH است. در این عمل، جراح ابزاری را از طریق مجرای ادرار وارد کرده و بخش‌های اضافی بافت پروستات که باعث انسداد شده‌اند را می‌تراشد و خارج می‌کند.

• جراحی با لیزر (HoLEP / Greenlight): این تکنیک‌ها، روش‌های مدرن‌تری هستند که در آن‌ها از انرژی لیزر برای تبخیر یا برداشتن بافت اضافی پروستات استفاده می‌شود. مزایای جراحی با لیزر شامل خونریزی کمتر، دوره بستری کوتاه‌تر و بهبودی سریع‌تر است.

انتخاب روش جراحی مناسب پس از ارزیابی دقیق شرایط بیمار توسط متخصص اورولوژی انجام می‌شود.

۳. درمان واریکوسل: گامی مهم در جهت حفظ باروری مردان

واریکوسل به اتساع و پیچ‌خوردگی وریدهای اطراف بیضه گفته می‌شود (شبیه به واریس پا). این بیماری یکی از شایع‌ترین دلایل قابل اصلاح ناباروری در مردان است، زیرا افزایش دمای ناشی از تجمع خون در این وریدها می‌تواند بر کیفیت و تعداد اسپرم‌ها تأثیر منفی بگذارد.

درمان واریکوسل معمولاً از طریق جراحی انجام می‌شود و هدف آن، بستن وریدهای گشاد شده برای بازگرداندن جریان خون به مسیر طبیعی است.

• جراحی میکروسکوپیک واریکوسل (Varicocelectomy): این روش بهترین و دقیق‌ترین تکنیک جراحی است. جراح با استفاده از میکروسکوپ، یک برش کوچک در ناحیه کشاله ران ایجاد کرده و با دقت بالا، وریدهای معیوب را شناسایی و مسدود می‌کند. استفاده از میکروسکوپ به حفظ شریان‌ها و عروق لنفاوی کمک کرده و احتمال عود و عوارض را به حداقل می‌رساند. این روش بیشترین تأثیر مثبت را بر بهبود پارامترهای اسپرم و افزایش شانس باروری دارد.

نتیجه‌گیری: تشخیص به‌موقع، کلید درمان موفق

بیماری‌های اورولوژیک بخش مهمی از سلامت عمومی را تشکیل می‌دهد. نکته کلیدی در مواجهه با هر یک از این شرایط، عدم نادیده گرفتن علائم و مراجعه به‌موقع به پزشک متخصص اورولوژی است. با پیشرفت‌های امروزی، تقریباً برای تمام این بیماری‌ها، درمان‌های مؤثر و کم‌تهاجمی وجود دارد که می‌تواند کیفیت زندگی بیماران را به شکل چشمگیری بهبود بخشد.